នៅថ្ងៃទី ២២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៥នេះ ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយ ដើម្បីបំភ្លឺចំពោះការចោទប្រកាន់របស់ អ្នកតំណាងរាស្ត្រ គណបក្សប្រឆាំង ទៅលើសេចក្តីជូនដំណឹងលេខ ៦១៣ សជណ.កបច ចុះថ្ងៃទី ០៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៥ របស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ក្រោមអធិបតីភាពរបស់ ឯកឧត្តម តឹករ៉េត សំរេច រដ្ឋលេខាធិការនៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ឯកឧត្តម អ៊ឹម ស៊ីថុល អគ្គលេខាធិការក្រុមប្រឹក្សាអ្នកច្បាប់នៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី និងឯកឧត្តម ផៃ សុខេង សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាអ្នកច្បាប់នៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។
យោងតាមសេចក្តីបំភ្លឺរបស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ដែលបានចែកជូនអ្នកសារព័ត៌មាន នៅក្នុងសន្និសីទនៅថ្ងៃនេះ បានបញ្ជាក់ថា អ្នកតំណាងរាស្ត្រ គណបក្សប្រឆាំង គឺឯកឧត្តម សុន ឆ័យ និងឯកឧត្តម ហូរ វ៉ាន់ ដែលខ្លួនបានធ្វើប្រតិកម្ម តាមរយៈការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មានភ្នំពេញបុស្តិ៍នោះ គឺនិយាយខុសពីការពិត និងមិនបានយល់ពីខ្លឹមសារនៃសេចក្តីជូនដំណឹងរបស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីសោះឡើយ។
ឯកឧត្តម តឹករ៉េត សំរេច បានបំភ្លឺថា យោងតាមការចុះផ្សាយរបស់កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ បានស្រង់សម្ដីរបស់អ្នកតំណាងរាស្រ្ត សុន ឆ័យ ថា ៖ «វាខុសទាំងស្រុង បែបនេះគឺប៉ះពាល់ដល់តួនាទីរបស់សភា និងរំលោភបំពានលើមាត្រា៩៦ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា។ ការលើកឡើងបែបនេះ វាបង្ហាញថា ឯកឧត្តមតំណាងរាស្រ្តរូបនេះ ពិតជាពុំបានអានឱ្យយល់ ឬធ្វើមិនយល់ អំពីខ្លឹមសារនៃសេចក្តីជូនដំណឹងរបស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តីទេ ពីព្រោះថា សេចក្តីជូនដំណឹងនេះ ពុំបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ សូម្បីតិចតួចក្តី ចំពោះតួនាទីរបស់សភានោះទេ។
សេចក្តីជូនដំណឹងនេះ មានចរិតត្រឹមតែជាសេចក្តីណែនាំ ចំពោះមន្រ្តីរាជការ ដើម្បីឱ្យពួកគេអាចមានព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់ សុក្រឹត និងត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ ហើយត្រូវស្នើសុំការអនុញ្ញាតជាមុនពីប្រធានស្ថាប័នរបស់ខ្លួនដែលជាសមាជិករាជរដ្ឋាភិបាល មុននឹងធ្វើការឆ្លើយតប។ គោលបំណងនៃសេចក្តីជូនដំណឹង គឺពង្រឹងការទទួលខុសត្រូវរបស់សមាជិករាជរដ្ឋាភិបាល ស្របតាមមាត្រា១២១ថ្មី នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលចែងថា «សមាជិកទាំងឡាយនៃរាជរដ្ឋាភិបាលទទួលខុសត្រូវរួមគ្នា ចំពោះរដ្ឋសភា អំពីនយោបាយទូទៅរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល។ សមាជិកមួយរូបៗនៃរាជរដ្ឋាភិបាលទទួលខុសត្រូវរៀងខ្លួនចំពោះនាយករដ្ឋមន្រ្តី និងចំពោះរដ្ឋសភា អំពីការដែលខ្លួនបានប្រព្រឹត្ត»។
ឯកឧត្តម តឹករ៉េត សំរេច បានបន្ថែមថា លើសពីនេះទៀត ឯកឧត្តម សុន ឆ័យ បានលើកឡើងថា សេចក្តីជូនដំណឹងនេះ រំលោភលើមាត្រា៩៦ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ ការចោទប្រកាន់នេះឯកឧត្តម បានបំភ្លឺថា ការលើកឡើងនេះ គឺប្រាស់ចាកពីការពិតទាំងស្រុងទៅនឹងខ្លឹមសារនៃមាត្រា៩៦ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ចែងថា៖ «តំណាងរាស្រ្តមានសិទ្ធិដាក់សំណួរដល់រាជរដ្ឋាភិបាល។ សំណួរនេះ ត្រូវសរសេរជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ។ ចម្លើយអាចឆ្លើយដោយរដ្ឋមន្រ្តីមួយរូប ឬច្រើនរូប»។ នេះមានន័យថា មាត្រា៩៦ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញមិនបើកផ្លូវឱ្យមន្ត្រី ដែលមិនមែនជាសមាជិករាជរដ្ឋាភិបាល ឆ្លើយបំភ្លឺទៅគណៈកម្មការនានារបស់ស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិ ឬក្រុមអ្នកតំណាងរាស្ត្រទេ ហើយមានតែរដ្ឋមន្ត្រី និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីប៉ុណ្ណោះ ដែលទទួលបានសិទ្ធិឆ្លើយតបនឹងសំណួររបស់អ្នកតំណាងរាស្ត្រ។ មាត្រា៩៦ ចែងតែអំពីសិទ្ធិរបស់តំណាងរាស្ត្រ ក្នុងការដាក់សំណួរដល់រាជរដ្ឋាភិបាល រីឯសេចក្តីជូនដំណឹងរបស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី ពុំមានខ្លឹមសារណាមួយពាក់ព័ន្ធទៅនឹងសិទ្ធិដាក់សំណួរនេះទេ។ នេះបង្ហាញថា ឯកឧត្តម សុន ឆ័យ ជាតំណាងរាស្រ្ត តែមិនយល់អំពីខ្លឹមសារនៃមាត្រា៩៦ របស់រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទេ។
ចំណែកឯអ្នកតំណាងរាស្រ្ត ហូរ វ៉ាន់ ត្រូវបានកាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ លើកឡើងថា ៖ «ការចេញបញ្ជានេះ គឺជាចេតនារឹតត្បិតសិទ្ធិរបស់តំណាងរាស្ត្រ ក្នុងការស្នើនូវព័ត៌មាននានាដែលសំខាន់ និងពាក់ព័ន្ធអំពើពុករលួយ និងការលាក់បាំងព័ត៌មានពីតំណាងរាស្ត្រ គឺបំពានលើរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃកម្ពុជា។ ការលើកឡើងបែបនេះ គឺប្រាសចាកទាំងស្រុង ទៅលើខ្លឹមសារនៃសេចក្តីជូនដំណឹងរបស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី ហើយឯកឧត្តម ហូរ វ៉ាន់ ប្រាកដជាមិនបានអានច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ជាពិសេសត្រង់មាត្រា២២ បានចែងថា៖ «ប្រធាន អនុប្រធាន និងមន្ត្រីនៃអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ដែលទទួលបាននីតិសម្បទាជាមន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌ មានសមត្ថកិច្ចស៊ើបអង្កេតលើបទល្មើសពុករលួយ ដែលមានចែងក្នុងច្បាប់នេះ និងបទល្មើសពុករលួយក្នុងក្រមព្រហ្មទណ្ឌ។ អង្គភាពផ្សេងទៀតដែលបានដឹងអំពីបទល្មើសពុករលួយទាំងឡាយ ដែលមានចែងក្នុងច្បាប់នេះ និងក្នុងក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ត្រូវប្តឹងទៅអង្គភាព ឬការិយាល័យរាជធានី ខេត្ត ប្រឆាំងអំពើពុករលួយ អំពីរឿងហេតុនៃបទល្មើសទាំងនេះ»។
ឯកឧត្តម តឹករ៉េត សំរេច បានមានប្រសាសន៍ថា ឯកឧត្តម ហូរ វ៉ាន់ ក៏ដូចជា ឯកឧត្តម សុន ឆ័យ ក្នុងនាមអ្នកតំណាងរាស្រ្ត ដែលជាអ្នកមានសមត្ថកិច្ចធ្វើការងារអំពីច្បាប់ មិនគួរនិយាយអ្វីដែលបំពានទៅលើខ្លឹមសារនៃច្បាប់ទេ។ ឯកឧត្តមទាំងពីរ គួរមានការប្រុងប្រយ័ត្នជាងនេះ ក្នុងការនិយាយស្តីអំពីច្បាប់។ ឯកឧត្តម តឹក រ៉េតសំរេច បានបន្តថា «ក្រៅពីនេះយើងសង្កេតឃើញថា កាលណាមានការបកស្រាយណាមួយប្រាសចាកពីការពិត ហើយវាជារឿងដែលអវិជ្ជមានដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សង្គមជាតិ កាសែតមួយចំនួន ដូចជាកាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍នៅពេលនេះ បានយកទៅបកស្រាយ ដែលធ្វើឲ្យគេមើលឃើញថាកម្ពុជាមានស្ថានភាពមិនល្អ និងខ្មៅងងឹត»។
ឆ្លើយតបនិងសំនួររបស់អ្នកសារព័ត៌មាន ដែលសួរថា តើទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី នឹងមានចំណាត់ការបែបណាចំពោះ អ្នកតំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំងទាំងពីរខាងលើ ចំពោះការចោទប្រកាសន់ខុសពីការពិតដូចករណីខាងលើ ឯកឧត្តម តឹករ៉េត សំរេច បានលើកឡើងថា នេះមិនមែនជាលើកទី១ទេ ដែលអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំង ធ្លាប់បានបកស្រាយខុសពីការពិត ហើយក៏មិនមែនជាលើកទី១ដែរ ដែលសម្តេចប្រធានរដ្ឋសភា ធ្លាប់ធ្វើការណែនាំ។ «ខ្ញុំយល់ថាកំរិតនៃការឆ្លើយតបរបស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី នៅពេលនេះ អាចធ្វើឲ្យសាធារណៈជនយល់បានទូលំទូលាយ ហើយសម្តេចប្រធានរដ្ឋសភា លោកមានសិទ្ធិក្នុងការសំរេចថា ធ្វើការណែនាំ ធ្វើការប្រមានដល់សមាជិកសភា រូបណាគឺជាសិទ្ធរបស់លោក។ ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីមិនទាន់បានគិតគូរថាតើនឹងធ្វើការតវ៉ា រឺក៏ស្នើឲ្យសម្តេចប្រធានសភាធ្វើការប្រមានតំណាងរាស្ត្ររូបណានោះទេ។
ឯកឧត្តម តឹករ៉េត សំរេច បានលើកឡើងថា តំណាងរាស្ត្រគឺមានសិទ្ធិសួរ និងមានសិទ្ធនិយាយប៉ុន្តែគួរតែនិយាយការពិត គួរតែនិយាយរឿងដែលអាចឲ្យសាធារណៈជនយល់បានពីភាពពិតប្រាកដនៃខ្លឹមសារអ្វីមួយ។ ក្នុងករណីនេះគាត់អាចនិយាយអ្វីក៏បានដែរ គឺជាសិទ្ធិរបស់តំណាងរាស្ត្រក្នុងការឆ្លើយតបជាមួយនឹងលិខិតរបស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ប៉ុន្តែគួរតែនិយាយឲ្យត្រូវខ្លឹមសារ ចៀសវាងការបកស្រាយខុស ធ្វើឲ្យមានការយល់ច្រឡំ៕
អត្ថបទៈ សុភាព
